آهنگ O sole mio ترانه‌ عاشقانه مشهور ایتالیایی

اُ سوله میو / O sole mio یک ترانه‌ی مشهور به زبان ناپلی است که در سال ۱۹۸۹ نوشته شده‌است. شعر آن را جیووانی کاپرو، شاعر ایتالیایی نوشته که این اثر شناخته‌شده‌ترین اثر اوست و موسیقی آن را ادواردو دی کاپو موسیقی‌دان ناپلی و آلفردو مازوچی ساخته‌اند. ورژن‌های دیگری از O sole mio وجود دارند اما اغلب نسخه‌ی اصلی آن به زبان ناپلی خوانده و اجرا می‌شود.

O sole mio معادل ناپلی Il mio sole در زبان ایتالیایی است که معنای آن “خورشید من” و “آفتاب من” است. O sole mio توسط خوانندگان زیادی خوانده و ضبط شده‌است که از جمله آن‌ها می‌توان به انریکه کاروسو، لوچانو پاواروتی، تونی بنت، آندریا بوچلی، رزا پونسل، بنیامینو گیگلی، ماریو لانزا و بسیاری بیشتر اشاره کرد. الویس پریسلی ترانه‌ای با نام “It’s Now or Never” را بر وزن این آهنگ خوانده‌‌است. لوچانو پاواروتی در سال ۱۹۸۰ جایزه گرمی بهترین آواز تک‌نفره‌ی کلاسیک را برای بازاجرای خود از اُ سوله میو برنده شد.

اُ سوله میو یک ترانه‌ی شاد و بسیار زیباست، در این ترانه همه چیز خوب است، در هوایی آفتابی و مطبوع، عاشق هوای معشوقش را می‌کند و برای او آواز سرمی‌دهد، او را آفتاب من خطاب می‌کند و زیبایی چهره‌ی او را به آفتاب درخشان تشبیه می‌کند. این آهنگ یکی از ماندگارترین ترانه‌های عاشقانه کشور ایتالیاست که بسیار محبوب است و شهرتی جهانی دارد. اجراهای بسیار زیادی از این ترانه وجود دارد اما همانطور که گفتم این یک ترانه‌ی عاشقانه سرخوش و شاد است و نظر شخصی من این است که اگر به جای احساس رمانتیک خیلی زیاد کمی نشاط جایگزین اجرا شود نتیجه خیلی بهتر خواهد بود.

اجرایی از اُ سوله میو از گروه اُپرای سه تنور در کنسرت سال ۱۹۹۴ در لس‌ آنجلس است که بسیار فوق‌العاده و متفاوت است. سه تنور یک گروه اپرای محبوب در دهه ۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی بود که متشکل از پلاسیدو دومینگو، خوزه کارراس و لوچانو پاواروتی، سه خواننده تنور برجسته و محبوب بود. این گروه با یک همکاری در اجرایی مشترک در حمام‌های باستانی کاراکالا در رم، ایتالیا در ۷ جولای ۱۹۹۰ در آستانه‌ی فینال جام‌جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا شکل گرفت.

در این اجرا همه چیز فوق العاده است، خوانندگان سرحالند و منتظر هستند تا صدای خود را به رخ بکشند و حضار را غرق در لذت کنند همچنین رقابتی جالب هم بین این سه خواننده شکل می‌گیرد. در یک طرف پاواروتی و در طرف دیگر پلاسیدو و کارراس. آن‌ها با سرخوشی، شور و نشاط طوری ترانه را اجرا می‌کنند که انگار همه چیز در این هستی رو به راه است، آن‌ها از ته دلیل و با حالی خوش می‌خوانند و همین است که این اجرا بسیار محبوب و متمایز کرده‌است. خوانندگان خوشحالند، ارکستر خوشحال است و حضار خوشحال و شادند، یک اجرای فوق‌العاده و درخور که برای همیشه ماندگار است و آدم از تماشای آن سیر نمی‌شود. تماشای این اجرا را هرگاه که خسته و یا غمگین هستید پیشنهاد می‌کنم چون واقعاً پر از انرژی و احساس خوب‌ است. امیدوارم که همیشه شاد و خوشحال باشید و از این اجرا لذت ببرید.

در این نوشته چهار نوشته از این ترانه‌ی زیبا را برای شما با دو کیفیت آماده کرده‌ام که شامل اجرای پاواروتی از آلبوم Vincerò!، یکی از بهترین اجراهای پاواروتی از آلبوم بهترین‌های او، اجرای پاواروتی در کنسرت پاواروتی و دوستان ۲ و در نهایت یک اجرای زیبا از سه تنور است. به همراه این چهار ورژن دو اجرای بسیار زیبا از این آهنگ هم آماده کردم که یکی همان اجرای معروف و دوست‌داشتنی سه تنور است و دیگر اجرای پاواروتی برایان آدامز است که بسیار جالب است. همچنین اثر قبلی از پاواروتی در موزیک گیک که Nessun dorma شاهکار پوچینی بود را به هیج وجه را از دست ندهید که یکی از بهترین اپراهای تاریخ و یکی از بهترین اجراهای پاواروتی است.

Nessun dorma شاهکار ماندگار جاکومو پوچینی، با اجرای لوچانو پاواروتی

Nessun dorma (به فارسی: هیچ کس نخوابد) (به انگلیسی: None shall sleep) یک آریا از اپرای توران‌دخت (Turandot) جاکومو پوچینی آهنگ‌ساز و اپرانویس برجسته‌ی ایتالیایی، آغازگر پرده‌ی سوم این اپرا و به عنوان یکی از برترین آریاهای تنور شناخته می‌شود. نوشتن توران‌دخت به واسطه بیماری و مرگ پوچینی در سال ۱۹۲۴ ناتمام ماند و فرانکو آلفانو یکی از آهنگ‌سازان ایتالیایی معاصر او بر اساس یادداشت‌های وی این اپرا را تکمیل نمود. توران‌دخت برگرفته از روایت‌های هزار و یک شب است و ریشه‌ای هندو-ایرانی دارد و در حقیقت از هند به ایران آورده شده‌است.

داستان ترانه Nessun dorma:

دختری به نام فرحناز خوابی می‌بیند که در آن دو غزال نر و ماده به دام صیادی می‌افتند و غزال ماده با تمام تلاش و از خودگذشتگی موجب رهایی غزال نر می‌شود ولی خود به دست شکارچی کشته می‌شود.

فرحناز زمانی که از خواب برمی‌خیزد رؤیای خود را صادق می‌بیند و نتیجه گیری می‌کند که مردها همه خودخواه، پست و بی‌خردند و این زن‌ها هستند که همیشه باید از خودگذشتگی کنند و به همین دلیل تصمیم می‌گیرد که هرگز ازدواج نکند. دایه‌‌ی فرحناز تلاش می‌کند تا او را از این ارزیابی و نتیجه گیری اشتباه دور کند و گویا بعد از مدتی (شاید هزار و یک روز) فرحناز از تصمیم اشتباه خود منصرف می‌شود.

دایه‌ی فرحناز برای تغییر نظر فرحناز داستان امیرزاده خَلَف و خاقان‌زاده چین، توران‌دخت را برای اون نقل می‌کند که خلاصه‌ی داستان از این قرار است:

در چین باستان خاقان‌زاده‌ی چین، توران‌دخت که از مردان متنفر است، به همه‌ی خواستگارانش که بر خلاف خواسته‌ی پدرش جواب رد می‌دهد. پس از اصرار پدرش تصمیم به طرح معمایی می‌گیرد و قرار می‌گذارد تا هر کس که به سه معمایش پاسخ دهد با او ازدواج خواهد کرد و در غیر این صورت کشته خواهد شد. شاهزادگان زیادی این شرط را قبول می‌کنند ولی چون هیچ جوابی پیدا نمی‌کنند کشته می‌شوند.

بالاخره امیرزاده‌ای با نام خَلَف یا کالاف به هر سه معما پاسخ درست می‌دهد. توران‌دخت بازی را باخته، تصمیم به طرح معمایی دیگر می‌گیرد اما با مخالفت پدرش رو به رو می‌شود. کالاف که بسیار توران‌دخت را دوست داشته و نمی‌تواند نارحتی او را ببیند، یک فرصت به توران‌دخت برای فرار از مخمصه می‌دهد، وی در حالی‌ که بازی را برده است به توران‌دخت می‌گوید که در صورتی که بتوانی تا قبل از سپیده‌دم نام من را پیدا کنی من از سر راه تو کنار می‌روم و می‌توانی مرا بکشی.

“نام من را پیش از سپیده‌دمان بگو و من بعد از آن باید بمیرم”

توران‌دخت به همه دستور می‌دهد که هیچ‌کس حق خوابیدن ندارد و همه باید تلاش کنند تا اسم این امیرزاده تا روز بعد پیدا کنند و در غیر این صورت کشته خواهند شد. او برده‌ی زیبارویی را مامور می‌کند تا نزد مرد رود و زیر پای او بشیند تا اسم وی را پیدا کند و طبق روایتی این برده که نامش در اپرای پوچینی لویی است، نام مرد را پیدا می‌کند ولی چون خود به خلف دل باخته حتی زیر شکنجه هم حاضر نمی‌شود تا نام وی را بگوید.

“هیچ‌کس [امشب] نمى‌خوابد، هیچ‌کس نمى‌خوابد”

بالاخره سپیده سر می‌زند و توران‌دخت که نتوانسته نام خواستگار خود را پیدا کند در مقابل وی قرار می‌گیرد، مرد او را در آغوش می‌گیرد و می‌بوسد. (…)

توران‌دخت فریاد می‌زند: یافتم… یافتم… فهمیدم نام او چیست، نامش عشق است…

ترجمه فارسی ترانه Nessun dorma:

ای صبح سپید بیا…ای شب تاریک برو
نگذارید کسی بخوابد. هیج کس نباید بخوابد. هیچ کس
حتی تو، (توراندوت) شاهزاده خانم
از اتاق سردت. به ستارگان بنگر، (ببین که چگونه) با عشق و امید سوسو می‌زنند!
ولی راز من در درونم پنهان است و نام مرا هیچکس نمی‌داند. نه، نه (هیچکس نمی‌داند)
من آن‌ را (آن راز را) تنها روی لبانت خواهم گفت (از زبان تو خواهم گفت)
وقتی شب سپری شود و سپیده سر زند بوسه من سکوت را خواهد شکست و تو از آن من خواهی بود.
همسرایان:
هیچ کس نام او را نمی‌داند، و ما، افسوس، باید بمیریم!
آه، هیچکس نام او (و راز او) را نمی‌داند و ما رهسپار دیار مرگ هستیم.
ای شب (تاریک) برو. ستاره‌هایت را برچین و برو (و ای صبح سپید بیا، بیا) در طلوع خورشید این منم که پیروز خواهم شد. بله، پیروز خواهم شد.